Deze blogpost gaat over jury’s, en meningen. Aankomend Waterloper Verhalenwedstrijd seizoen doe ik niet mee als deelnemer, maar heb ik de eer om op “het paarse pluche” – zoals organisator Roos het zo mooi zegt – van de jury plaats te nemen. Ik heb al eerder gejureerd en het was echt super leuk. Net als jullie allemaal heb ik ook meningen, en ik vind het leuk om een ranglijst te maken van wat ik het beste vind.
Over ranglijsten gesproken… Ik weet niet of jullie Black Mirror kijken (op Netflix, episodes zijn korte verhalen, vaak ietwat technisch/dystopisch), maar Seizoen 7 is net uit, en mijn social media tijdlijnen worden op dit moment doordrenkt van posts waarin alle afleveringen in een ranglijst gezet worden.
En de grap is dat 1) de ranglijsten allemaal anders zijn, want iedereen heeft zijn eigen mening, 2) er zijn altijd paar verhalen ertussen die wat minder sterk zijn dan de anderen dus er zijn ieder seizoen zeikerds die vinden dat “Black Mirror niet meer zo goed is als vroeger, het is allemaal trash nu, blabla”, en 3) de aflevering die mij het meest raakte als een stomp in mijn maag, staat meestal in de onderste regionen.
Dus dit zegt het een en ander, voor mij. Ik merk het ook met mijn eigen korte verhalen, overigens. Natuurlijk zijn niet al mijn verhalen even sterk – de boog kan niet altijd gespannen zijn – maar, grappig genoeg, heb ik lezers van Verloren Zielen en Zwanenzang gevraagd wat hun favoriete verhaal was, en raad eens…? De meningen liepen WOEST uiteen.
Er waren een paar die vaker hoog scoorden dan de anderen (Roze Water en Geen Weerstand steken er bovenuit), maar heel veel van de lezers hadden hun eigen favorieten. Omdat ze iets mooi vonden, omdat het ze aan het denken zette, omdat het genre gewoon precies hun smaak is. En soms had ik echt zoiets van: “Huh, dát verhaal? Echt waar?” En er is ook aan de andere kant een van mijn persoonlijke favorieten, Uitgangen, die nooit de liefde heeft gekregen die ik hoopte dat het zou krijgen, omdat ik het concept echt doodeng vind, en het mij persoonlijk heel veel doet. Dus tja.
Black Mirror heeft hetzelfde – San Junipero en White Christmas scoren allebei consistent erg hoog. Maar daarvan had eigenlijk alleen de laatste bij mij echte impact. De eerste had ik zoiets van “aw, dat was lief” en deed me niet zo veel. 🙂 De aflevering die míj echt ruineerde was in Seizoen 1 The Waldo Moment. En niet omdat het de beste aflevering is, maar om wat ze ermee probeerden te zeggen. Ik denk dat ik echt, op een heel cellulair niveau, begrijp wat ze ermee probeerden uit te drukken. En als je dat aanhoudt tegen de huidige AI die artiesten hun creaties aan het stelen is – and make it stupid, heartless, en genoeg om het publiek voor de gek te houden… dan kan ik echt wel janken.
Dus het deed míj heel veel, die aflevering. (Er zijn ook anderen die ik fantastisch vond overigens hoor, maar er zijn er ook tussen waarvan ik zoiets heb van ‘meh’.) Betekent niet dat het de beste is, maar hij sprak wel precies tegen mij. En dat is wat je wil, als schrijver, als artiest. Om iets te maken wat iemand (het liefst heel veel iemanden) écht raakt.
Ik heb wel eens op een beurs gestaan en een lezer gehad die me vertelde hoe veel Roze Water haar geraakt heeft, hoe wanhopig ze graag wilde weten hoe het verder ging, hoe ík dacht dat het verder zou gaan. Want als ze dat zou weten, zou het haar vragen beantwoorden. Maar klojo die ik ben, heb ik het einde juist bij de lezer gehouden en heel bewust nooit verdergeborduurd op die wereld, die situatie. Dat was namelijk precies het punt van het verhaal. Ik voelde me een beetje lullig dat ik dat tegen die lezer zo moest zeggen. Maar het feit dat het verhaal haar zoveel deed? Dat is echt prachtig. Ik leef voor die shit.
Als je zo’n verhaal schrijft, zoiets maakt, zo iemand raakt – dan hoef je de verhalenwedstrijd niet eens te winnen. Dan ben je al een winnaar ❤
Ik heb bijvoorbeeld nog steeds goed contact met Bart de Wolf, die in 2015 Fantastels verhalenwedstrijd niet gewonnen heeft (hij werd 5e), maar aan mij lag het niet. Ik had hem op #1 gezet en hem daarna persoonlijk op het hart gedrukt hoe fucking cool zijn verhaal was, hoe goed gedaan, en wat het met me deed. Nu is hij een succesvol auteur van griezelige kinderboeken en ik ben zo blij voor hem. Hij verdient het. Voor mij is hij een winnaar.
En iedereen die op een dergelijke manier een van de juryleden – of een van hun lezers – weet te raken, is dat ook. Want als je iets moois creëert dat mensen raakt, daar gaat het tenslotte allemaal om. Het gaat misschien niet om het beste verhaal, maar om het favoriete verhaal van deze of gene lezer. Want dat is waar het hart ligt. 🙂
Lang geleden toen de wereld nog jong was, schreef ik uitgebreide recensies over de boeken die ik las, en de series en films die ik keek. Eigenlijk doe ik dat al jaren niet meer, behalve een aantal regels op 
Kristal & explosies 