(zoals gepost op Geekstijl)

In het kader van heerlijk lezen in de zomer wilde ik jullie graag deze collectie van fantastische korte SF verhalen voorleggen: “A Song For Lya (and other stories)” van George R R Martin. Dit is een prachtige bundel verhalen die op geen boekenplank zou mogen missen.

“A Song For Lya” is een collectie van een tiental korte verhalen, waarvan sommigen slechts enkele pagina’s beslaan, anderen wat meer, en de titel van de bundel vernoemd is naar een novella van 50 pagina’s, “A Song For Lya”. De verhalen staan op zich los van elkaar, hoewel er wat referenties op meerdere momenten terugkomen die doen vermoeden dat het toch in hetzelfde verhalenuniversum speelt. Maar omdat we soms heel ver in de toekomst gaan staan de verhalen toch helemaal los van elkaar.

De SF verhalen lopen uiteen van een menselijke expeditie terug op aarde, vijfhonderd jaar na een nucleare oorlog; een directeur van een interplanetaire sportleague die opeens te maken krijgt met een alien team dat ook wil meedoen in zijn competitie; de eenzaamheid van een man alleen op een spacestation (“The Second Kind of Loneliness”, een van mijn persoonlijke favorieten, de twist was echt fantastisch); een nieuwe manier van mijnbouw, via geanimeerde lijken (en alle problemen die daarbij komen kijken); een genetisch gemanipuleerde oorlogsheld die terug wil keren naar aarde; en het onderzoek naar de mythe van een mistplaneet, bestaan de mistwraiths nu echt?

Eigenlijk zit er geen slecht verhaal tussen, ze varieren allemaal van interessant tot fantastisch. Ze zijn goed verteld, precies zo lang als nodig, en zijn precies wat je wil krijgen van een kort verhaal. Hoewel de science fiction concepten hoogtij vieren door alle verhalen heen, lijken de drie belangrijkste thema’s die doorgaans in George R R Martin’s werk naar voren komen (liefde, eenzaamheid, en menselijkheid) zeker hier ook weer terug te komen. Voor mij persoonlijk is het prachtig om de schrijver zulke intelligente beelden te zien scheppen over de dingen die ons allemaal raken.

Zijn verhalen zijn in veel gevallen zo bitterzoet dat het bijna een verassing is wanneer een verhaal op een goede noot eindigt. Ik ken mensen wie dit ontzettend irriteert, maar ik was erg geroerd bij sommige verhalen. Ik ben Martin’s andere werk gaan lezen doordat ik een grote fan was van zijn personages in de bekende fantasy serie “A Song Of Ice And Fire”, en hier toont hij nogmaals dat hij de menselijke ziel begrijpt. Martin is erg goed in het met een paar woorden scheppen van sfeer. Hij kan met een halve pagina een wereld vol mist en romantiek scheppen, of de donkere tunnels van een metrostation vijfhonderd jaar na een nucleaire aanval. Maar het is zijn personages, zijn dialogen, en het begrip van de menselijke geest dat mij een echte fan maakt.

Het titelverhaal “A Song For Lya” (welke in 1975 de prestigieuze Hugo Award binnensleepte) gaat over twee jonge telepaten die op een alien planeet een religie onderzoeken waarbij de locale bevolking zo rond hun vijftigste vrijwillig euthanasie pleegt door zich te laten opeten door een parasiet. De telepaten worden aangeroepen als ook mensen uit de menselijke nederzetting zich bekeren tot deze religie, om te begrijpen wat er hier nu in vredesnaam gebeurt. Ik zal niet te veel verpesten van te voren, maar wat er volgt is vijftig pagina’s vol intense beelden die me weken later nog steeds bezig hielden. Vooral in dit verhaal worden er diepgaande dingen gezegd over de menselijke natuur, liefde, menselijke relaties en eenzaamheid. Maar die diepe gedachten zijn er alleen maar als je er zelf over na gaat denken; als SF verhaal leest het rap weg en is het een sterk verhaal. Op mij persoonlijk maakte het erg veel indruk, en ik ben benieuwd of er anderen zijn die er op dezelfde manier door geraakt werden.

Het is misschien niet voor iedereen, maar voor alle liefhebbers van intelligente maar toch menselijke SF, is dit zeker een aanrader!